Κυριακή 9 Απριλίου 2017

Απρίλιος: Ο Μήνας Των Κομητών

Ο κομήτης Hyakutake στις 16 Απριλίου 1996.
Photo Credit: http://zebu.uoregon.edu/cometh/


Τέσσερις κομήτες κάνουν την εμφάνιση τους στο εσωτερικό ηλιακό μας σύστημα, και είναι σχετικά εύκολο να τους δούμε μέσα από κιάλια.

Όλοι οι ερασιτέχνες αστρονόμοι από όλο τον κόσμο είναι σε ετοιμότητα, καθώς αυτοί οι παγωμένοι εισβολείς πλησιάζουν τον ήλιο, δίνοντας μας δελεαστικά σημάδια ότι σύντομα θα λάμπουν ίσως κοντά στα επίπεδα που θα είναι ορατοί με γυμνό μάτι.

Καθώς ένας κομήτης πλησιάζει τον ήλιο, η ηλιακή θερμότητα και ακτινοβολία εξατμίζουν τα εξωτερικά του παγωμένα στρώματα, επιτρέποντας έτσι να διαφύγουν αέρια και σκόνη. Αρχικά μία μεγάλη ομιχλώδες ατμόσφαιρα περιβάλει τον κάποτε ανενεργό κομήτη, βοηθώντας τον παγωμένο βράχο να λάμπει πιο φωτεινά στον ουρανό μας.

Καθώς ένας κομήτης πλησιάζει τον ήλιο, περισσότερος πάγος εξαφανίζεται και η ηλιακή πίεση μετατρέπει το αέριο και την σκόνη που απελευθερώνονται σε μία ή και περισσότερες σαρωτικές ουρές. Ο κομήτης Hyakutake, ο οποίος είχε κοσμήσει τους ουρανούς μας το 1996, κατέχει ακόμα το ρεκόρ για την μεγαλύτερη ουρά, η οποία εκτεινόταν πάνω από 310 εκατομμύρια μίλια.

Ο κομήτης ISON στις 15 Νοεμβρίου 2013, λίγες μέρες πριν από το μοιραίο περιήλιο του - στις 28 Νοεμβρίου 2013. Πρόκειται για έναν από τους πιο συζητημένους κομήτες καθώς οι προσδοκίες όλων για αυτόν ήταν μεγάλες. Όμως η μοίρα είχε άλλα σχέδια, αφού κατά την προσέγγιση του στον ήλιο το μεγαλύτερο μέρος του κομήτη αποσυντέθηκε αφήνοντας πίσω του μόνο ένα νέφος αερίων και σκόνης το οποίο εξαφανίστηκε πολύ γρήγορα.
Photo Credit: Damian Peach

Φυσικά, οι κομήτες είναι απρόβλεπτοι ως προς το πως θα συμπεριφερθούν. Μέσα σε μια στιγμή, αέριο εσωτερικά από τον κομήτη μπορεί να εκραγεί στο διάστημα, και ο κομήτης μπορεί να αποκτήσει μια ξαφνική λάμψη. Ωστόσο, η βαρυτική έλξη του ήλιου μπορεί εξίσου εύκολα να σπάσει ένα κομήτη σε κομμάτια, με αποτέλεσμα να τον εξασθενίσει μέσα στη νύχτα. Ο μόνος τρόπος να μάθουμε πόσο φωτεινός μπορεί να γίνει ένας κομήτης είναι να τον παρατηρούμε τακτικά καθώς βρίσκεται στον ουρανό μας.

Νο 1: Ο Κομήτης 41P/Tuttle - Giacobini - Kresak

Ο κομήτης 41P θα περάσει κοντά από ένα φωτεινό αστέρι στον αστερισμό του Δράκοντα, στις 18 Απριλίου 2017.

Ο κομήτης 41P στις 25 Μαρτίου 2017 στον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου.
Photo Credit: Guy Bunce

Ο κομήτης 41Ρ περνάει από την γειτονιά μας περίπου κάθε 5,5 χρόνια. Αυτή την στιγμή ο κομήτης κυμαίνεται γύρω στο 7ο μέγεθος, το οποίο είναι ακριβώς πέρα ​​από το όριο του τι μπορεί να δει κανείς με γυμνό μάτι κάτω από ιδανικές συνθήκες. Αλλά ο κομήτης είναι εύκολο να παρατηρηθεί με κιάλια για παρατηρητές σε όλο το Βόρειο Ημισφαίριο, καθώς μεγεθύνει μέσα από τον αστερισμό του Δράκοντα.

.Αυτός ο κομήτης πέρασε από τη Γη ερχόμενος στο ταξίδι του την 1η Απριλίου σε απόσταση 13 εκατομμύρια μίλια, και θα κάνει την πλησιέστερη προσέγγιση του στον ήλιο στις 12 Απριλίου. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του εξερχόμενος πλέον στις 18 και 19 Απριλίου, ο κομήτης θα περάσει λιγότερο από μία μοίρα από το αστέρι Rastaban - β Δράκοντος - στο κεφάλι του ουράνιου δράκου, ένα αστέρι ορατό με γυμνό μάτι. Την επόμενη μέρα, καθώς αρχίζει το ταξίδι του μέσα στον αστερισμό του Ηρακλή, ο κομήτης θα αρχίσει να ξεθωριάζει και θα αποτελέσει καλύτερο στόχο για ερασιτεχνικά τηλεσκόπια.

Νο 2: Ο Κομήτης Lovejoy - C/2017 E4
Ο κομήτης Lovejoy θα ταξιδεύει στον αστερισμό του Πήγασου στις 9 Απριλίου.

Ο κομήτης C/2017 E4 Lovejoy στις 3 Απριλίου 2017.
Photo Credit: The Virtual Telescope Project

Ο κομήτης Lovejoy είναι μία φωτεινή πράσινη μπάλα, και αυτό τον καθιστά πολύ πιο εύκολο στο να εντοπιστεί από τον 41P. Ανακαλύφθηκε μόλις πριν από ένα μήνα, από έναν Αυστραλό ερασιτέχνη αστρονόμο με μεγάλο τηλεσκόπιο. Ο κομήτης έχει γίνει φωτεινότερος και τώρα λάμπει στον ουρανό λίγο πριν την αυγή, με μέγεθος 7.

Ο Lovejoy ανατέλλει στον βορειοανατολικό ορίζοντα περίπου στις 3 π.μ. τοπική ώρα, ενώ περνάει κοντά από πολλά αστέρια ορατά με γυμνό μάτι από τον αστερισμό του Πήγασου. Με το εκτυφλωτικό φως της πανσελήνου - η οποία αναμένεται στις 11 Απριλίου - τις επόμενες ημέρες μπορεί να είναι η καλύτερη ευκαιρία για να βρείτε αυτόν το κομήτη, που είναι πρώτη φορά επισκέπτης στο εσωτερικό του ηλιακού μας συστήματος.

Νο 3: Ο Κομήτης Johnson - C/2015 V2

Στις 25 Απριλίου ο κομήτης Johnson θα βρίσκεται κοντά στα φωτεινά αστέρια του αστερισμού του Ηρακλή.

Ο κομήτης Johnson στον αστερισμό του Ηρακλή.
Photo Credit: Sanderphil Urban Observatory

Ο κομήτης Johnson ανακαλύφθηκε το 2015, και αναμένεται να περάσει από τον αστερισμό του Ηρακλή, όπως επίσης αναμένεται να φτάσει σε φωτεινότητα το μέγεθος 7,4 αποτελώντας έτσι εύκολο στόχο μέσα από κιάλια προς το τέλος του μήνα. Πιο συγκεκριμένα, στις 22 και 25 Απριλίου θα περάσει από φωτεινά αστέρια του αστερισμού του Ηρακλή, και θα είναι πιο εύκολο να τον ψάξετε.

Το σημαντικό με αυτόν τον κομήτη είναι ότι μπορεί να φτάσει σε επίπεδα φωτεινότητας που να τον καθιστούν ορατό με γυμνό μάτι, πριν το ραντεβού του με τον ήλιο στα μέσα Ιουνίου. Μην παραμελήσετε να δείτε αυτόν τον κομήτη τώρα, καθώς η επόμενη φορά που θα περάσει από την γειτονιά μας θα είναι σε 14 χρόνια.

Νο 4: Ο Κομήτης PanSTARRS - C/2015 ER61

O κομήτης PΑΝSTARRS θα εμφανιστεί κοντά στον αστερισμό του Υδροχόου, στις 10 Απριλίου.

Ο κομήτης PANSTARRS στις 5 Απριλίου 2017.
Photo Credit: Gerald Rhemann

Ο κομήτης PanStarrs ανακαλύφθηκε πριν από δύο χρόνια από το ομώνυμο σύστημα ρομποτικού τηλεσκόπιο, και αρχικά δεν ήταν φωτεινότερος από το μέγεθος 21, δηλαδή ορατός μόνο μέσα από τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια των αστεροσκοπείων. Φέτος όμως, ο κομήτης φέρεται να έχει περάσει το μέγεθος 6,5 σε φωτεινότητα, διευκολύνοντας μας ιδιαίτερα στο να τον δούμε μέσα από κιάλια.

Οι παρατηρητές στο Βόρειο Ημισφαίριο μπορούν να δουν αυτόν τον κομήτη μέσα από τον αστερισμό του Υδροχόου πολύ χαμηλά στον ουρανό πριν την αυγή. Καθώς πλησιάζει η αυγή και το φως του πρωινού λυκόφωτος, ο κομήτης θα φαίνεται να ανεβαίνει υψηλότερα, καθιστώντας κάπως πιο εύκολο το να εντοπιστεί, ακριβώς λίγο πριν ο ουρανός γίνει πάρα πολύ φωτεινός.

Αξίζει να παρακολουθείτε τον C/2015 ER61 για όλο τον Απρίλιο και μέχρι τα μέσα Μαΐου, καθώς αναμένεται να περάσει κοντά από την Γη στις 19 Απριλίου σε απόσταση μόλις 109 εκατομμύρια μίλια, ενώ το περιήλιο του αναμένεται στις 10 Μαΐου.

Οι έμπειροι παρατηρητές κομητών θα είναι σε θέση να δουν και τους τέσσερις κομήτες, αν και πολύ γρήγορα θα εξασθενούν στον ουρανό μας καθώς θα συνεχίζουν το ταξίδι της επιστροφής τους πίσω στο βαθύ διάστημα. Ψάξτε για ουρές αερίων και σκόνης να εκτείνονται στον ουρανό, οι οποίες πάντοτε δείχνουν αντίθετα από τον ήλιο.

Όσο πιο σκοτεινός ο ουρανός τόσο πιο εύκολο θα είναι να τους εντοπίσετε. Οπότε προσπαθήστε να αποφύγετε τα φώτα της πόλης, για να μπορείτε να απολαύσετε αυτούς τους παγωμένους επισκέπτες.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ειρήνη Μαντζουράνη

Facebook Page: https://www.facebook.com/nightskygreece