Ο Σταυρός Του Νότου

Ο Σταυρός του Νότου στο κέντρο και το Νεφέλωμα Σάκος Ανθράκων χαμηλά δεξιά.
Photo Credit: Dave (Naskies)

http://www.iceinspace.com.au/forum/showthread.php?t=89854

Και ενώ στο Βόρειο Ημισφαίριο, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες - και ιδίως τον Αύγουστο - πρωταγωνιστεί ο Βόρειος Σταυρός, επίσημα γνωστός ως ο αστερισμός του Κύκνου, στο Νότιο Ημισφαίριο έχουμε τον διασημότερο νότιο αστερισμό, τον Νότιο Σταυρό!

Διαβάστε για τον Αστερισμό του Κύκνου (Βόρειο Σταυρό) εδώ: http://nightskygreece.blogspot.gr/2014/05/blog-post_6764.html

Ο διασημότερος αστερισμός του Νότιου Ουράνιου Ημισφαιρίου είναι ταυτόχρονα και ο μικρότερος αστερισμός και επειδή βρίσκεται σε ένα πολύ φωτεινό τμήμα του Γαλαξία δεν είναι εύκολο να εντοπιστεί με την πρώτη ματιά. Περιτριγυρίζεται από τον αστερισμό του Κενταύρου, ενώ προς τα Νότια συνορεύει με τον αστερισμό Μυία (Muska). Βρίσκεται τόσο Νότια, που οι λαοί της Βόρειας Ευρώπης και των ψηλότερων τμημάτων της Βορείου Αμερικής δεν τον βλέπουν ποτέ. 

Διαβάστε για τον Αστερισμό του Κενταύρου 
εδώ: http://nightskygreece.blogspot.gr/2016/02/blog-post_9.html

Ο Σταυρός του Νότου, από τον καθηγητή αστρονομίας και φυσικής
του Colorado Mountain College's Alpine Campus, Jimmy Westlake.
Η προσωπική του ιστοσελίδα: www.jwestlake.com

Οι Αρχαίοι Έλληνες, όμως, βρίσκονταν πιο Νότια και μπορούσαν να τον δουν. Μάλιστα, τον θεωρούσαν τμήμα του Αστερισμού του Κενταύρου γιατί βρίσκεται ανάμεσα στα πόδια του. Ο Νότιος Σταυρός αναγνωρίστηκε επίσημα για πρώτη φορά το 1603 και διαχωρίστηκε από τον αστερισμό του Κενταύρου, μετά από εξερευνητική αποστολή του Αμέρικο Βεσπούτσι στην Νότιο Αμερική. Για τους ναυτικούς του Νότιου Ημισφαιρίου ο Νότιος Σταυρός ήταν ότι για τους ναυτικούς του Βόρειου Ημισφαιρίου ο Πολικός Αστέρας, αφού ο μεγάλος άξονας του προσδιορίζει σχεδόν ακριβώς τον Νότιο Ουράνιο Πόλο. 

Ο καλύτερος τρόπος για τον εντοπισμό του είναι μέσω των πιο λαμπρών άστρων του αστερισμού του Κενταύρου, Ρίγκιλ και Χαντάρ, α και β Κενταύρου αντίστοιχα, που αποτελούν τα μπροστινά πόδια του Κενταύρου.

Ο αστερισμός του Κενταύρου και του Νότιου Σταυρού.
Στην φωτογραφία φαίνονται χαμηλά ο α και β Κενταύρου και λίγο πιο δίπλα ο Σταυρός του Νότου.
Photo Credit: Eckhard Slawik

Ο αστερισμός του Νότιο Σταυρού αποτελείται από 4 κύρια άστρα. Ο α Νοτίου Σταυρού, ή αλλιώς γνωστός με την λατινική ονομασία Acrux, είναι στην πραγματικότητα ένα τετραπλό σύστημα αστέρων, περίπου 370 έτη φωτός από την Γη, μία απόσταση η οποία μειώνεται με ρυθμό 11,2 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Ο β Νοτίου Σταυρού είναι γνωστός με το όνομα Μιμόζα, όνομα το οποίο προέρχεται από το ομώνυμο άνθος. Ο γ Νοτίου Σταυρού έχει απόσταση 88 έτη φωτός από τη Γη και τον καθιστά τον πλησιέστερο ερυθρό γίγαντα. Ο δ Νοτίου Σταυρού είναι ένα μπλε-άσπρο αστέρι με απόσταση 364 έτη φωτός από τη Γη, είναι το πιο αμυδρό από τα κύρια αστέρια του αστερισμού. Βέβαια, υπάρχουν αρκετά πιο αμυδρά αστέρια εντός των συνόρων του Νότιου Σταυρού. Ο ε Νοτίου Σταυρού είναι ένα πορτοκαλόχρωμο γιγαντιαίο αστέρι, 228 έτη φωτός από τη Γη. 

Ο νυχτερινός ουρανός πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό, από την παραλία Maui της Χαβάης.
Ο Κρόνος είναι ορατός αριστερά πάνω από τα αστέρια του Σκορπιού,
ενώ ο Σταυρός του Νότου βρίσκεται χαμηλά δεξιά.
Photo Credit & Copyright:  Wally Pacholka, Astropics.com

Παρόλο το μικρό του μέγεθος ο αστερισμός αυτός έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Μερικά από τα πιο ευδιάκριτα στολίδια του, ακόμα και με γυμνό οφθαλμό είναι το Νεφέλωμα Σάκος Ανθράκων και το Σμήνος Κοσμηματοθήκη. Στην πραγματικότητα, το Νεφέλωμα Σάκος Ανθράκων με την εύστοχη ονομασία του αποτελεί ένα σκοτεινό νεφέλωμα το οποίο κρύβει τα άστρα που βρίσκονται πίσω του. Είναι εύκολα ορατό με γυμνό μάτι, ενώ απέχει περίπου 600 έτη φωτός από την Γη. Οι διαστάσεις του στον νυχτερινό ουρανό είναι 7 επί 5 μοίρες. Το αστρικό σμήνος Κοσμηματοθήκη είναι ένα ανοιχτό σμήνος αστέρων, το οποίο πήρε το όνομα του από τον Τζων Χέρσελ. Ορατοί με γυμνό οφθαλμό και εντυπωσιακοί μέσα από κιάλια ή τηλεσκόπιο, αυτή η ομάδα ποικιλόχρωμων ουράνιων κοσμημάτων βρίσκεται περίπου μία μοίρα νότια του β Νοτίου Σταυρού, ενώ απέχει από την Γη 6.400 έτη φωτός. Αποτελείται από περίπου 100 άστρα, τα περισσότερα από τα οποία είναι γαλάζιοι γίγαντες, ενώ ανάμεσα τους ξεχωρίζει ένας ερυθρός γίγαντας. 

Το Νεφέλωμα Σάκος Ανθράκων, στον Νότιο Σταυρό.
Photo Credit: ESO/S.Brunier

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ειρήνη Μαντζουράνη

Facebook Page: https://www.facebook.com/nightskygreece