Σάββατο 15 Νοεμβρίου 2014

Όλα Όσα Πρέπει Να Ξέρετε Για Την Βροχή Διαττόντων Από Λεοντίδες

Ο φωτογράφος Scott Tully τράβηξε αυτό το στιγμιότυπο μίας Λεοντίδας στο Κονέκτικατ.
Photo Credit: Scott Tully

Η διάσημη βροχή διαττόντων αστέρων της οικογένειας των Λεοντίδων κορυφώνεται την βραδιά μεταξύ 17-18 Νοεμβρίου (ανάμεσα στα μεσάνυχτα και την αυγή της 18ης Νοεμβρίου). Το προηγούμενο πρωινό μπορεί να είναι, επίσης, πάρα πολύ καλό. Εδώ είναι όλα όσα χρειάζεται να ξέρετε για να παρακολουθήσετε τα μετέωρα.

Το πόσα μετέωρα θα δείτε εξαρτάται κατά κύριο λόγο από το πότε θα παρακολουθήσετε την βροχή, από την καθαρότητα και το σκοτάδι του νυχτερινού ουρανού σας, καθώς και για το αν ή όχι μπορείτε να αποφύγετε την λάμψη του φεγγαριού. Αυτή η βροχή έχει γίνει γνωστή για το ότι παράγει καταιγίδες μετεώρων, αλλά δεν αναμένεται καταιγίδα Λεοντίδων για φέτος. Οι Λεοντίδες είναι συνήθως μία μέτρια βροχή, με τα συνήθη ποσοστά, περίπου 10 με 15 μετέωρα ανά ώρα κατά τις ώρες κορύφωσης, στο σκοτάδι πριν την αυγή.

Γνωρίζοντας τι ώρα να τις παρακολουθήσετε είναι αρκετά εύκολο. Όπως με τις περισσότερες βροχές μετεώρων, η καλύτερη στιγμή για να παρακολουθήσετε τις Λεοντίδες είναι συνήθως τις ώρες ανάμεσα στα μεσάνυχτα και την αυγή. Η αναμενόμενη βραδιά κορύφωσης είναι 17 με 18 Νοεμβρίου. Αυτό σημαίνει ότι τις πρώτες πρωινές ώρες της 18ης (όχι το βράδυ) είναι η καλύτερη στιγμή για να τις παρακολουθήσετε. Επίσης, οι πρωινές ώρες της 17ης Νοεμβρίου μπορεί να αξίζουν μια ματιά. Ευτυχώς, το κέρινο φως του μισοφέγγαρου δεν θα θέσει σε σοβαρό κίνδυνο την θέα της φετινής βροχής.

Μετέωρα Λεοντίδων
Photo Credit: Tony Hallas


 Ακούμε πολλές αναφορές από ανθρώπους ότι βλέπουν μετέωρα από γέφυρες, δρόμους και λεωφόρους μέσα και γύρω από πόλεις. Αλλά το καλύτερο μέρος για να παρακολουθήσετε μία βροχή μετεώρων είναι πάντα στη εξοχή. Πηγαίνετε αρκετά μακριά από την πόλη και θα δείτε αστέρια, αυτά που πνίγονται από τα φώτα της πόλης, να αρχίζουν να φαίνονται στον ουρανό.

Τα εθνικά πάρκα είναι συχνά καλές θέσεις για να παρακολουθήσετε βροχές μετεώρων. Αν δεν ξέρετε κάποιο, δοκιμάστε να "googleαρετε" το όνομα της περιοχής σας ή της πόλης σας μαζί με την λέξη πάρκο, ή εθνικό πάρκο. Στη συνέχεια, αφού το βρείτε φροντίστε να πάτε σ' αυτό νωρίς το πρωί και να βρείτε μια μεγάλη ανοικτή περιοχή με μια καλή θέα του ουρανού από όλες τις κατευθύνσεις.

Καθώς πέφτει η νύχτα, πιθανότατα θα είστε ανυπόμονοι να δείτε τους διάττοντες. Αλλά να θυμάστε ότι η βροχή φαίνεται καλύτερα μετά τα μεσάνυχτα. Μετά τα μεσάνυχτα, καλό είναι να ξαπλώσετε αναπαυτικά και να παρατηρήσετε όσο καλύτερα μπορείτε σε όλα τα μέρη του ουρανού. Μερικές φορές φίλοι παρακολουθούν από κοινού την βροχή, κοιτάζοντας ο καθένας σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Έτσι, θα είναι πιο εύκολο να δείτε περισσότερα μετέωρα και πιο διασκεδαστικό αφού θα έχετε παρέα.

Μετέωρα σε ετήσιες βροχές παίρνουν το όνομα τους από το σημείο στον ουρανό από το οποίο φαίνεται ότι ακτινοβολούν. Αυτή η βροχή πήρε το όνομά της από τον αστερισμό του Λέοντα, επειδή αυτά τα μετέωρα ακτινοβολούν έξω από την περιοχή των άστρων που εκπροσωπούν την χαίτη του λιονταριού.

Ο αστερισμός του Λέοντα. Ο αστερισμός αυτός περιλαμβάνει πολλά φωτεινά άστρα, όπως τον 
Βασιλίσκο (α Λέοντος) ή Καρδιά του Λέοντα, τον Ντενέμπολα (β Λέοντος) και τον γ Λέοντος 
(Αλγκιέμπα). Ο Βασιλίσκος, ο η του Λέοντα, κι ο γ Λέοντος, μαζί με τους πιο αμυδρούς αστέρες 
ζ Λέοντος (Adhafera), μ Λέοντος (Ras Elased Borealis) και ε Λέοντος (Ras Elased Australis), αποτελούν την 
ομάδα αστέρων γνωστή ως το «Δρεπάνι». Οι αστέρες αυτοί αναπαριστούν το κεφάλι και τη χαίτη του λέοντα.
Photo Credit & Copyright: Akira Fujii/David Malin


Αν εντοπίσετε τα μονοπάτια των Λεοντίδων πίσω στο θόλο του ουρανού, φαίνεται να προέρχονται από ένα ρεύμα από τον αστερισμό του Λέοντα. Το σημείο του ουρανού από το οποίο φαίνεται να ακτινοβολούν ονομάζεται ακτινοβόλο σημείο. Αυτό το ακτινοβόλο σημείο είναι μια οφθαλμαπάτη. Η ύπαρξη του ακτινοβόλου σημείου οφείλεται στην Προοπτική, παρόμοια με τις σιδηροδρομικές γραμμές που φαίνεται να «συγκλίνουν» σε ένα σημείο του ορίζοντα. Η ψευδαίσθηση του ακτινοβόλου σημείου προκαλείται από το γεγονός ότι τα μετέωρα - παρόμοια με τις γραμμές του τρένου - κινούνται σε παράλληλες τροχιές.

Τα τελευταία χρόνια, οι άνθρωποι έχουν την εσφαλμένη ιδέα ότι θα πρέπει να γνωρίζουν ακριβώς το ακτινοβόλο σημείο μίας βροχής μετεώρων, προκειμένου να την παρακολουθήσουν. Δεν είναι απαραίτητο αυτό. Τα μετέωρα συχνά δεν γίνονται ορατά μέχρι να είναι 30 μοίρες περίπου από το ακτινοβόλο σημείο τους. Ακτινοβολούν από όλες τις κατευθύνσεις. Έτσι οι Λεοντίδες - όπως τα μετέωρα σε όλες τις ετήσιες βροχές - θα εμφανίζονται σε όλα τα σημεία του ουρανού.

Η μεγαλύτερη «Καταιγίδα Διαττόντων» που παρατηρήθηκε ποτέ ήταν η «Καταιγίδα των Λεοντιδών» στις 12 προς 13 Νοεμβρίου του 1833 όταν τα μετέωρα έμοιαζαν με πυροτεχνήματα από μια ροή δεκάδων μετεώρων κάθε δευτερόλεπτο που διήρκεσε επί ώρες.
Ξυλογραφία, του Adolf Vollmy, που απεικονίζει την «Καταιγίδα των Λεοντιδών» του 1833.

Οι περισσότεροι αστρονόμοι λένε ότι χρειάζονται περισσότερα από 1.000 μετέωρα την ώρα για να θεωρηθεί μία βροχή ως καταιγίδα. Αυτό απέχει πάρα πολύ από τα 10 με 15 μετέωρα ανά ώρα που προβλέπεται για φέτος. 

Ο γονικός κομήτης - Tempel-Tuttle - ολοκληρώνει μία τροχιά γύρω από τον ήλιο περίπου μία φορά κάθε 33 χρόνια. Απελευθερώνει φρέσκο υλικό κάθε φορά που εισέρχεται στο εσωτερικό του ηλιακού συστήματος και πλησιάζει τον ήλιο. Από τον 19ο αιώνα, οι αστροπαρατηρητές έχουν παρακολουθήσει καταιγίδες μετεώρων περίπου κάθε 33 χρόνια, αρχής γενομένης με την καταιγίδα διαττόντων του 1833, όπου λέγεται ότι παράχθηκαν περισσότερα από 100.000 μετέωρα την ώρα. Οι επόμενες μεγάλες καταιγίδες Λεοντίδων παρατηρήθηκαν περίπου 33 χρόνια αργότερα, το 1866 και το 1867.

Μια καταιγίδα μετεώρων που είχε προβλεφθεί το 1899, δεν υλοποιήθηκε. Δεν ήταν μέχρι το 1966 που η επόμενη θεαματική καταιγίδα Λεοντίδων φάνηκε, αυτή τη φορά πάνω από την Αμερική. Το 1966, οι παρατηρητές στις νοτιοδυτικές Ηνωμένες Πολιτείες ανέφεραν ότι είδαν 40 με 50 μετέωρα ανά δευτερόλεπτο (που είναι 2.400 έως 3.000 μετέωρα ανά λεπτό!) κατά τη διάρκεια 15 λεπτών το πρωί της 17ης Νοεμβρίου του 1966.

Από τον Erik Arnesen, Όσλο
Σημειώστε ότι κάποιοι από τους παρατηρητές λιποθυμούν, πιστεύοντας ότι η Μέρα της Κρίσεως ήταν κοντά! (1913)

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ειρήνη Μαντζουράνη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου